Haritalama, yani dünyayı parçalama fikri kadavra ile ortaya çıkıyor. Dünya ile bedeni bir tutmak gibi bir yaklaşım. İnsanı büyütsen dünya, dünyayı küçültsen insan...
Bedenin dışında haritalamanın algısal ve zihinsel bir yanı da mevcut. Sokaktan geçerken gelen bir ekmek kokusu zihinde sokağı kokuyla haritalıyor.
"Mimarların haritalarla ilişkilerini derinleştirmesi, bir süre sonra mutlak olmaya doğru evrilen çizim uğraşlarının monotonlaşma ve renksizleşmeye meyleden hakikatini kırmaya ve daha az gerçek olanı değil, düpedüz mesleki uğraşın kendisi kadar güçlü olanı, düş dünyasının büyük nehrini yeniden keşfetmelerini sağlayabilir."
Levent ŞENTÜRK (Yazının tamamı aşağıda verilmiştir.)
Kentteki haritalaşma için Kevin LYNCH algı imgeleri belirlemiştir: Sınırlar/Edges, Yollar/Paths, Bölgeler/Districts, Düğüm noktaları/Nodes, Simgesel Elemanlar/Landmarks
Sınırlar; deniz, kıyı, kale, sur vb. sirkülasyonu engelleyen elemanlardır.
Yollar; çizgisel elemanlardır. Yönlendiricidir.
Bölgeler; benzer elemanların bir araya gelmesi ile oluşan alandır. Toplu konut alanı, alışveriş alanı vb.
Düğüm noktaları; yolların kesiştiği meydanlardır.
Simgesel elemanlar; tanımlayıcıdır, heykel, kule, anıt vb.
Bölgeler; benzer elemanların bir araya gelmesi ile oluşan alandır. Toplu konut alanı, alışveriş alanı vb.
Düğüm noktaları; yolların kesiştiği meydanlardır.
Simgesel elemanlar; tanımlayıcıdır, heykel, kule, anıt vb.
DOĞA VE SANAT YOLUYLA BÜTÜN OLUŞTURACAK ŞEKİLDE BİR
ARAYA GELMİŞ VE BİR ÇEŞİT KONTROLE UYARAK İŞLEYEN VE HAREKET EDEN ORGANİK VEYA
FARKLI ÜNİTELER GRUBU.
1.İNSAN SİSTEMİ
2.ÇEVRE SİSTEMİ
a.KAPALI SİSTEMLER:
ÇEVREYLE ETKİLEŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ
YOKTUR. (makineler)
b.AÇIK SİSTEMLER:
ÇEVRE İLE ETKİLEŞİME GİREREK KENDİNE DENGE
BULUR. DEĞİŞİM GÖSTERİR. HEP İLERİ HAREKET EDER, GERİYE DÖNÜŞ
YOKTUR. BİR MEKAN İÇİNDE YER ALIRLAR, KARMAŞIKTIR. (kent;
insan, hayvan)
SOSYAL SİSTEM:
İNSANLAR BİR SOSYAL SİSTEM İÇERİSİNDE İŞ
GÖRÜRLER. SOSYAL SİSTEMLER DOĞRUDAN DOĞRUYA VEYA DOLAYLI OLARAK BİRBİRLERİNİ
ETKİLEYEN, BELİRLİ BİR AMAÇ İÇİN KURALLI BİR TEMELE OTURAN BİR GRUP BİREYDEN
OLUŞMAKTADIR. BİREYİN ÇEVRESİ BİR KAÇ SOSYAL SİSTEMDEN OLUŞUR. BİR PARÇADAKİ
DEĞİŞİM DİĞERİNİ ETKİLER. BİREYİN DAVRANIŞI SOSYAL SİSTEME YANSIR YA DA TAM
TERSİDİR. SİSTEM FONKSİYONLARI YERİNE GETİRİR. SİSTEMİN BİR DÜZEYİNDEKİ
DEĞİŞİM, BAŞKA BİR DÜZEYİ ETKİLER. SOSYAL SİSTEMLERİN DEVAMI İLETİŞİME
BAĞLIDIR. İNSAN DAVRANIŞI SOSYAL SİSTEMDEN REFERANSSIZ ANLAŞILAMAZ, BİR KÜLTÜR DE FİZİKSEL ÇEVRESİNE REFERANSSIZ
ANLAŞILAMAZ. BAZI KONULARDA SOSYAL SİSTEMİN BİREYLERİ FARKLI DEĞERLERİ
TAŞISALAR DA ALT KÜLTÜRÜN ÜYELERİ AYNI DEĞERLERİ PAYLAŞIRLAR.
BİR ORGANİZMANIN YAŞAM VE GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN TÜM
DIŞ KOŞUL VE FAKTÖRLER TOPLAMINA ÇEVRE DENİR. İNSANDAN SOYUTLANAMAZ. İNSAN
ÇEVRESİ İLE SÜREKLİ İLİŞKİ DURUMUNDADIR. BU YAŞAMIN DEĞİŞMEZ KURALIDIR.
MİMARLAR
İÇİN ÇEVRE; BİNALAR VE PEYZAJ, İNSANLARIN OLUŞTURDUĞU YAPILARIN TÜMÜDÜR. İNSAN, DOĞAL ÇEVREYE KARŞI ÖNLEMLER ALIR VE BUNDAN DOLAYI YAPAY ÇEVRE OLUŞUR.
ÇEVRE İNSANI YANSITIR. EN GENİŞ KENTSEL ÖLÇEKTEN EN KÜÇÜK
KİŞİSEL MEKAN ÖLÇEĞİNE KADAR İNSAN ÇEVRESİNE KİŞİLİĞİNİ/KÜLTÜRÜNÜ YANSITIR.
İNSANIN ÇEVRESİ; 1.DÜNYEVİ (TERRESTIAL) yeryüzünün doğası
2.CANLI (ANIMATE) onu işgal eden
organizmalar
3.SOSYAL (SOCIAL) insan ve türler arasındaki ilişki
4.KÜLTÜREL (CULTURAL) toplumdaki yaygın davranışsal normlar
BİLEŞENLERİNDEN OLUŞUR.
1.MİMARİ ÇEVRE (insanın kısa ya da uzun zaman sürelerinde yaşadığı karşılıklı etkileşim içinde bulunduğu ve tüm eylemlere katıldığı fiziksel ortamdır.)
2.YAPILI ÇEVRE (dünyevi ve kültürel
çevrenin bir parçası, insan yerleşmesidir)
3.YAPILAŞMIŞ
ÇEVRE (tasarlanmamış, nitelikli değil.)
4.İNŞA
EDİLMİŞ ÇEVRE (tasarlanmamış, nitelikli
değil.)
MİMARİ ÇEVRE
FARKLI YÜZEYLERDE, FARKLI MALZEMELERLE, FARKLI
RENKLİLİKTE VE FARKLI DOKULARDA, AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK/YARI ŞEFFAFLIK
DERECELERİNDE VE BUNLARIN ARASINDAKİ YAPAY DÜZENLEMELERDEN OLUŞUR. BU TASARIMIN
ESAS DEĞİŞKENLERİDİR. İNSANLARIN İÇİNDE BULUNDUKLARI DÜNYAYI YAPILANDIRMA
BİÇİMİ, ONLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLERDEN VE DÜNYEVİ ÇEVREDEN ETKİLENİR. BİR
İNSANIN ISI VE IŞIK; SES, KOKU VE MEKANİK İLİŞKİ DENEYİMLERİNDEN DE ETKİLENİR.
İNSANIN SOSYAL VE KÜLTÜREL ÇEVRESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERLE SONUÇLANIR VE DEĞİŞİR.
HİÇ BİR ŞEY DURUP DURURKEN DEĞİŞMEZ. MEYDANA GELEN BU DEĞiŞİKLİKLERİN BİR BİREYİN
VEYA GRUBUN AMAÇLARINA DAHA İYİ HİZMET ETMESİ GEREKİR. DEĞİŞİKLİKLER ZAMANIN
OLANAKLARINI, İNANÇLARINI, DAVRANIŞLARINI YANSITIR. DEĞİŞİKLİK HER ZAMAN
FİZİKSEL OLMAYABİLİR. TÜM BU ORTAMLARIN İÇİNDE MİMARLIK ÜRÜNLERİ MEYDANA GELİR.
BELİRLİ BİR ÇEVRE İÇERİSİNDE, BELİRLİ BİR İŞLEV İÇİN, BELİRLİ BİR STRÜKTÜREL TEKNOLOJİ İLE BİR MİMARLIK ÜRÜNÜ ORTAYA KOYAR.
ÇEVRE(doğal/yapay)---İŞLEV(sosyal
çevre)---STRÜKTÜR---MİMARLIK ÜRÜNÜ
ORTAYA ÇIKAN MİMARLIK ÜRÜNÜ HER YÖREYE GÖRE DEĞİŞTİĞİ GİBİ
HER ÇAĞA GÖRE DE DEĞİŞEBİLİR. FARKLI DÖNEMLERİN YAPILARI, O DÖNEMLERİN DEĞER
YARGILARININ BAŞKA BAŞKA OLMASINDAN MEYDANA GELİR. BU NEDENLE HER FARKLI
ÇEVREDE, FARKLI MİMARLIK ÜRÜNLERİ OLUŞUR. BİR ÇAĞIN DEĞİŞMESİ DEMEK KENDİSİNDEN
ÖNCEKİ FİZİKSEL VE SOSYAL ÇEVRENİN DEĞİŞMESİ DEMEKTİR. ÇAĞLAR DEĞİŞTİKÇE
FONKSİYONLAR DA DEĞİŞİR, YENİ FONKSİYONLAR ORTAYA ÇIKAR. FONKSİYON TAMAMEN SOSYAL
VE FİZİKSEL ÇEVREDEN ORTAYA ÇIKAN BİR OLGUDUR. (ÖRNEĞİN; SANAYİ DEVRİMİNDEN (1789) SONRA
KADINLAR BİREBİR İŞ HAYATINA ÇALIŞMAYA BAŞLADI. İHTİYAÇLAR DEĞİŞTİ.) İÇİNDE
YAŞANILAN BİNA BİREY İÇİN İLK KABUK, ONU ÇEVRELEYEN DAHA GENİŞ ÇEVRE TOPLUMDA
İKİNCİ KABUKTUR. BU ÇEVRE TOPLUMUN EKONOMİK VE POLİTİK YAŞANTISININ YAPISINI,
TEKNOLOJİK OLANAKLARI VE KÜLTÜREL/SOSYAL EĞİLİMLERİNİ DE YANSITIR. SOSYAL VE
KÜLTÜREL ÇEVRE DEVAMLI DEĞİŞMEKTEDİR. GEREK MİMARLIK GEREKSE KENT PLANLAMASI
DEĞİŞKENDİR. YANİ DİNAMİKTİR.
İNSAN-ÇEVRE İLİŞKİSİ
3 evre
1.İNSAN DOĞANIN KÖLESİ-DOĞA ÜSTÜN
2.İNSAN DOĞANIN ÜSTÜNDE, DOĞAYI KONTROL EDER, ENDÜSTRİ DEVRİMİ SIRASINDA EN ÜST DÜZEYDEDİR.
3.İNSAN VE DOĞANIN AYRILAMAZ OLDUĞU ANLAŞILIYOR. 60' LARDA
EKOLOJİK HAREKETLER BAŞLIYOR.
İNSAN ÇEVRESİYLE SÜREKLİ BİR ETKİLEŞİM İÇİNDE BULUNAN, DÜŞÜNEN- DUYAN,
KENDİ KENDİNE HAREKET EDEN VARLIKTIR. SÖZLE ANLAYAN, AKIL VE DÜŞÜNME YETENEĞİ
OLAN BİR CANLIDIR. İNSAN DAVRANIŞLARINI GEREKSİNİMLERİ OLDUĞU İÇİN YAPAR, ÇEVRESİNİ BİÇİMLENDİRMESİNİN EN ÖNEMLİ NEDENİ GEREKSİNMELERİDİR. FARKLI KÜLTÜR
VE COĞRAFYALARDA OLSA DA TEMEL GEREKSİNİMLER BELLİDİR.
ÖRNEK,
GEREKSİNME(yemek) / EYLEM(yeme) / MEKÂN(mutfak)
GEREKSİNME
BİR ŞEY İÇİN DUYULAN GEREKLİLİK/ İHTİYAÇTIR. A.
MASLOW 1964’TE ORTAYA KOYDUĞU GÖRÜŞE GÖRE İNSANLARIN GEREKSİNMELERİNİ ŞÖYLE
SINIFLANDIRIR:
BİRİNCİL GEREKSİNMELER;
FİZİKSEL, BESLENME, KORUNMA GİBİDİR.
İKİNCİL GEREKSİNMELER;
RUHANİ, BİR YERE AİT OLMA, SEVME,
SAYGINLIK, DÜŞÜNCELERİNİ GERÇEKLEŞTİREBİLME, ÖĞRENME VE BİR TAKIM ÖZELLİKLERE
ULAŞMA GİBİDİR.
KULLANICI GEREKSİNİMLERİ
BİREY VE TOPLULUKLARIN
EYLEMLERİNİ RAHATSIZLIK DUYMADAN, EN ETKİN BİÇİMDE YERİNE GETİRİLMESİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLARDIR.
KULLANICI GEREKSİNİMLERİ, KULLANICININ BİR MEKAN İÇİNDE YAŞAMINI TOPLUMSAL,
PSİKOLOJİK VE FİZYOLOJİK OLARAK RAHATSIZLIKLARA UĞRAMADAN SÜRDÜREBİLECEĞİ VE
YAPTIĞI İŞLERDE VERİMLİ OLMASINA YARDIM EDECEK OLANAKLARI VEREN ÇEVRE
KOŞULLARIDIR. FİZYOLOJİK VE TOPLUMSAL OLARAK SINIFLANDIRILIR:
FİZYOLOJİK GEREKSİNMELER;
(MEKANSAL GEREKSİNİM) MEKAN
İÇİNDEKİ İNSANIN STATİK VE DİNAMİK ANTROPOMETRİK BOYUTLARI, EYLEMLERİ VE
EYLEMLERİN YAPILIŞ BİÇİMLERİDİR. EYLEM- MEKAN VE GEREKSİNİMLER İÇİN YAKLAŞIK
MEKAN METRE KARELERİ MEVCUTTUR. ÖRNEĞİN; OTURMA 20-36 M2, MUTFAK 4,5-9 M2,
BANYO 5-7,5 M2, TEK KİŞİLİK KONUT 25-30 M2, ÜÇ KİŞİLİK KONUT 50-65M2 .
(ISISAL
GEREKSİNİM) MEKANDAKİ UYGUN SICAKLIK (23-25 DERECE), NEM, RADYASYON VE HAVA HAREKETLERİNİ
İÇERİR.
(İŞİTSEL GEREKSİNİM) MEKANDAKİ SESİN UYGUN ŞİDDETTE OLMASI VE SES
YANSIMA/DAĞILMA ÖZELLİKLERİDİR.
(GÖRSEL GEREKSİNİM) MEKANDAKİ UYGUN IŞIK
ŞİDDETİ VE AYDINLIK DÜZEYLERİDİR
TOPLUMSAL GEREKSİNİMLER;
(SAĞLIK GEREKSİNİMİ) MEKAN İÇİNE
TEMİZ SU GETİRİLMESİ, ÇÖP VE ATIKLARIN YOK EDİLMESİ, MİKROP VE ZARARLILARDAN
KORUNMA GİBİDİR.
(EMNİYET GEREKSİNİMİ) STRÜKTÜREL, AFETLERE KARŞI, HIRSIZLIĞA
KARŞI VE EYLEMLERDEN DOĞAN KAZALARA KARŞI OLARAK SIRALANABİLİR.
PSİKO-SOSYAL GEREKSİNİMLER;
(MAHREMİYET
GEREKSİNİMİ) MEKANIN İŞİTSEL, GÖRSEL, KİŞİSEL VE TOPLUMSAL GİZLİLİĞE UYGUN
OLMASIDIR.
(DAVRANIŞSAL GEREKSİNİM) MEKANDA KİŞİLERİN EYLEMLERİ ANINDA
GEREKSİNİM DUYDUKLARI MESAFEDİR. BİREYSEL SINIR 45CM, BİREYLER ARASI UZAKLIK
45-120CM, TOPLUM İÇİ UZAKLIK 120-360 CM GİBİ.
(ESTETİK GEREKSİNİM) KULLANICININ
AİT OLDUĞU KÜLTÜR GRUBUNUN KONUT İÇİNDE YER ALAN MEKAN, MEKAN ELEMANLARI, FORM,
RENK VE DOKUSUNA İLİŞKİN İSTEKLERİNİ VE BEĞENİLERİNİ ALMALIYIZ.
(TOPLUMSAL
GEREKSİNİM) MEKANDAKİ SOSYAL İLİŞKİLER, TOPLUMSAL KURULUŞ VE ÇEVRE
GEREKLERİDİR.
KÜLTÜR
İNSAN TOPLULUKLARININ İÇİNDE YAŞADIĞI FİZİKSEL VE
SOSYAL ÇEVREYE UYUM ÇABALARINDAN DOĞAN BİR YAŞAM BİÇİMİDİR. BİR TOPLUMDA
GEÇERLİ OLAN GELENEKLERİ, TÖRELERİ, İNANÇLARI, İNSAN İLİŞKİLERİNİ, TOPLUM
ZEVKLERİNİ, GÜZEL SANATLARI, YAZINI VE MİMARLIĞI İÇERİR. BİR BAKIMA KÜLTÜR BELLİ
BİR TOPLULUĞUN KİŞİLİĞİ DEMEKTİR. DİĞER TOPLULUKLARDAN AYIRAN TÜM
ÖZELLİKLERDİR. ÜRETTİĞİ NESNELER, YARATTIĞI MANEVİ DEĞERLERDİR. UYGARLIK
ÜRÜNLERİNİ VE ARAÇLARINI KULLANIŞ BİÇİMİDİR. İNSANIN TOPLUMDAKİ İLİŞKİLERİNİ
YÖNLENDİRİR, DAVRANIŞ KALIPLARINA SOKAR, BEĞENİLERİNİ VE ÖN YARGILARINI
BELİRLER. KISACASI YAŞAMINI BİÇİMLENDİRİR. KÜLTÜR DURAĞAN DEĞİL DEĞİŞKEN BİR
SÜREÇTİR. KOŞULLAR DEĞİŞTİKÇE KÜLTÜRDE DEĞİŞME KAÇINILMAZ OLUR. ORTAYA ESKİ İLE
YENİ KARIŞIMI YENİ BİR KÜLTÜR BİLEŞENİ ÇIKAR. HER TOPLUM KENDİNCE DEĞİŞİR.
DEĞİŞME DOĞRULTUSU DA BİÇİMİ DE KENDİNE ÖZGÜDÜR. DOĞAL FIRSATLAR, İNSAN İLGİSİ
VE YETENEKLERİ OLMADAN KÜLTÜR DEĞİŞTİRİLEMEZ. KÜLTÜREL NORMLAR BİR NESİLDEN
DİĞERİNE SOSYALİZASYON SÜRECİYLE GEÇMEKTEDİR. BİR KÜLTÜRÜN İÇİNDEKİ BİREYLERİN
HEPSİ, AYNI BİÇİMDE DAVRANAMAZ. HER ZAMAN NORMLARDAN KABUL EDİLEBİLİR SAPMALAR
OLABİLİR. AYNI KÜLTÜRÜN BİREYLERİ ÇEVREDE AYNI ŞEYLE İLGİLENMEZLER.
BELLİ ÖLÇÜ VE KURALLARA GÖRE MEKANI DÜZENLEME SANATIDIR. MİMARLIK, İNSANLIK TARİHİ KADAR ESKİDİR. MEKAN ÇEVREYE HİZMET EDER. MİMARİNİN ÖZÜ OLAN MEKANSAL YAŞANTI İÇTEN BAŞLAYIP BAHÇEDE, CADDEDE VE
İNSANIN GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILADIĞI HER ORTAMDA DEVAMINI BULUR. DOLAYISIYLA
MİMARLIK BİR MEKAN ORGANİZASYONUNDAN ÇOK İNŞA EDİLMİŞ ÇEVRE DÜZENLEME
SORUNUDUR.
MİMARLIK ÖLÇÜ/ KURALLARI
1.YÖNETMELİKLER(imar
planı)/FİZİKSEL
2.İNSANİ ÖLÇEK/SOSYAL VERİLER
KULLANICILAR/PROFİLLER
CANLILAR/İNSAN(ÇOCUK/YAŞLILAR/ENGELLİLER/HASTALAR)
MİMAR
TASARLAR, ÇİZER, MAKETİNİ YAPAR, YAZAR, YÖNETİR VEYA
DENETLER. AYNI ZAMANDA ÖĞRETİR, ARAŞTIRMA YAPAR VEYA DANIŞMANLIK YAPAR. ZENGİN
OLMAYABİLİR AMA AÇ KALMAZ.YAŞI İLERLEYİNCE DANIŞMAN
OLUR. ÖRNEĞİN mimarlık disiplininden SİNAN ÇETİN (YAPIMCI), ORHAN PAMUK (YAZAR)
MİMARLA BİRLİKTE ÇALIŞAN PROFESYONELLER
MİMARİ FOTOĞRAFÇI(CEMAL ERDEM)
NÜFUS BİLİMCİ(KENT BAZINDA TASARIMLAR VE SOSYAL KONUTLAR
İÇİN GEREKLİ_doğurganlık-ölüm hesapları)
MÜHENDİSLER
SON DÖNEMİN GÖZDESİ SİYASETÇİLER :)
MEKAN
İŞLEV/FOKSİYON OLARAK MEKAN=eğitim yapısı, kültür yapısı, konaklama
FİZİKSEL MEKAN=ıslak mekânlar
SOSYAL
MEKAN=sınıf, konferans salonu
MEKANIN NİTELİKLİ OLMASI İÇİN
MALZEME,
BİÇİM, DOKU, RENK, IŞIK, GÖLGE ÖĞELERİNİN ÖNEMİ BÜYÜKTÜR.(anaokulunda renk,
okuma salonunda ışık, land mark ta biçim vb.)
MEKANI SINIRLAYAN ÖĞELER
TAVAN,
DÖŞEME, SÜTUN, KOLON, KİRİŞ
DOĞAL MEKANDA SINIR
YERYÜZÜ,
GÖKYÜZÜ, UFUK, ÇALILIK, AĞAÇLAR, BULUTLAR
ŞEHİRSEL MEKAN SINIRI
SOKAK,
AĞAÇLAR, BİNALAR, YEŞİL ALANLAR
YAPI
İKİ MEKAN OLUŞTURUR; İÇ MEKAN VE DIŞ MEKAN
KENTSEL MEKAN
MİMARİ
MEKAN VE DOĞAL MEKANIN BİRLİKTE OLDUĞU ÖZEL DURUMDUR. BİNANIN DIŞ YÜZEYLERİ
KENTİN İÇ SINIRLARINI BELİRLEMİŞ VE NİTELEMİŞ OLUR.
KENTSEL MEKAN BİLEŞENLERİ
SINIR,
YOL, BÖLGE, DÜĞÜM NOKTASI, REFERANS NOKTASI
MEKAN BİLEŞENLERİ
DÖŞEME,
DUVAR, KOLON, KİRİŞ, ÇATI, MERDİVEN
MEKAN ÖĞELERİ
BÖLÜCÜ
DUVAR, KAPI, PENCERE, DONATI, EŞYA
MEKAN BİLEŞEN VE ÖĞELERİNİN ÖZELLİKLERİ
SINIRLAYICI,
BELİRLEYİCİ, YÖNLENDİRİCİ, ODAKLAYICI, SÜREKLİLİK SAĞLAYICI, ANLAM TAŞIYICI,
BİRLEŞTİRİCİ, AYIRICI
MEKANIN DEĞİŞİMİNE ETKİSİ OLAN MİMARİ FAKTÖRLER
1. TEKNOLOJİ
2. PROGRAM
3. ALGISAL
ÖZELLİKLER(ışık,renk,akustik vb)
4. GÖRÜŞSEL
ÖZELLİKLER(imaj,işaret,sembol vb)
FORM OLUŞUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
KENT
DOKUSU / SOSYAL-KÜLTÜREL GELENEKLER / İKLİM / STRÜKTÜREL SİSTEM / EKOSİSTEM /
DİNSEL-İDEOLOJİK KAVRAM / ESNEKLİK / KOMPOZİSYONDAKİ DEĞİŞİKLİKLER
MİMARİ MEKÂNLAR
*PİRAMİTLER(malzemeden
çalma)
*PARTHENON(yunan
tapınağı)
*COLLOSEUM(50bin
kişilik stadyum)
*KÖLN
KATEDRALİ(gotik, 24ton ağırlığındaki çanı taşıyor.)
*BODİAM
KALESİ
*SELİMİYE
CAMİ
*TAC
MAHAL(hindistanın süleymaniyesi)
*KARLSKİRCHE(kilise,
katedrale adanmış)
*JANTAR
MANTAR(gözlem evi)
*ALTES
MÜZESİ(en eski müze)
*BİG
BEN(landmark)
*PARİS
OPERA BİNASI
*BROOKLYN
KÖPRÜSÜ(doğadan ilham almış-ağ)
*NEUSCHWANSTEİN
ŞATOSU(dünyanın en ünlü şatosu)
*SAGRA
DA FAMİLLİA KATEDRALİ(gaudi-gotik)
*KRİSTAL
PALACE(şimdi eser yok, çelik yapı)
*CASA
MİLA(gaudi)
*ŞELALE
EVİ
*ANITKABİR
*SİDNEY
OPERA BİNASI(gemi analojisi-analoji doğru zamanda kullanılmalı)
*NOTRE
DAME DU HAUT KİLİSESİ
*DULLES
HAVAALANI(ilk havaalanı-abd)
*HABİTAT
67(sıfır kotu dışında ortak kullanım alanları)
*KRAL
FAYSAL CAMİ(Vedat dalokay)
*MÜNİH
OLİMPİYAT ÇADIRI
*POMPİDEU
KÜLTÜR MERKEZİ(high_tech akını başlıyor.)
*STADELHOFEN
TREN İSTASYONU(calatrava)
*LİON
GAR BİNASI
*HUNDERTWASSER
EVİ(birbirini tekrar eden daireleri eleştiri-avusturya)
*CAMPO
VALENTİN YAYA KÖPRÜSÜ(calatrava_bilbao)
*GUGGENHEİM
BİLBAO MÜZESİ(gehry)
*PETRONAS
KULELERİ
*TJİBAOU
KÜLTÜR MERKEZİ
*ARAP
ENSTİTÜSÜ BİNASI (Paris)
*TROMBE
DUVARI
*UNESCO
BİNASI(Paris)
*MARSİLYA
BLOKLARI