STRÜKTÜR VE YAPI KAVRAMLARI

Aralık 07, 2016

"Strüktür" sözcüğünün çıkışı Latince'ye uzanmaktadır. "Struere - inşa etmek" fiilinden türetilen "Struktura" ve bunun con (bir arada, birlikte) öneki ile birleşerek oluşturduğu "Konstruktion/Construction" sözcükleri ufak değişikliklerle bugün tüm uygar dillere girmiştir.

 Mimarlık alanındaki kullanılan strüktür sözcüğü Türkçedeki yapı sözcüğü ile eş anlamlıdır.

Strüktür;

*İnşa edilmiş bir şey; köprü, kule, apartman vb.
*Küçük parçalardan oluşan karmaşık bir nesnenin bütünü
*parça, eleman veya bileşenlerin sistemli düzenlenmesi

"Maddenin uzayda organizasyonu strüktür olarak çıkar. Tüm uzayın organizasyonu ise bugünün mimarlık tanımlamasıdır." Prof. Sedat Gürel

Uzaydaki tüm maddeler, düzenli ve düzensiz strüktürler olarak iki gruba ayrılır. 

Düzenli strüktürlerin özellikleri;

1.Parçaların bütünle ilişkisinin önem derecesi en yüksek düzeydedir.
2.Öğeleri, taşıyıcı fonksiyonu olan bir parçanın taşıyıcı öğeleridir.
3.Elemanlar sistemin bütününde ancak bir anlam ve fonksiyon kazanırlar.
4.Sistem parçaları olmaksızın işlevini yitirir.
5.Bütün bir parçaları etkileme durumundadırlar.
6.Bir strüktür sistemini tanımlayabilmek için ayrıca; amaç, işlev, fiziki davranış biçiminin hedeflenmiş olması gerekir.
Örneğin, bir yapı için; amaç, içinde yaşamı sağlamak; işlev, yapıyı ayakta tutmak; fiziki davranış biçimi, statik durağandır.

Doğadan strüktür örnekleri,

*Yığma sistem; karınca yuvaları
*İskelet sistem; insan ve hayvan iskeletleri
*Katlanmış plak; böcek kanatları
*Pnömatik sistem; sabun köpüğü
*Kabuk sistem; yumurta kabuğu
*Uzay kafes sistem; kristaller
*Jeodezik kubbe; çiçek tozları

Strüktür sistemler dilimizde daha çok taşıyıcı sistemleri ifade eder. Üzerine etki eden yükleri belli yerlere aktarıp, öngörülen statik dengeyi sağlamak ve sürdürmek amacıyla taşıyıcı elemanların oluşturduğu sistematik bütün o yapının taşıyıcı sistemidir. Etkin strüktür, daha az madde miktarı ile daha fazla açıklıkların geçilmesidir.

Taşıyıcı sistemler;

*maddeye göre; katı, akışkan, plastik
*kuvvete göre; çekme, basınç, eğilme
*teknik; yığma, iskelet ve yüzeysel taşıyıcı sistemler olarak sınıflandırılır.

Kaynak: Çağdaş Taşıyıcı Sistemler, Prof. Dr. Çetin Türkçü

BENZER İÇERİKLER

0 yorumlar