Farklı iki yükseklik arasındaki bağlantıyı sağlayan, düzenli kademelerden meydana gelen sirkülasyon aracına merdiven adı verilir. Merdiven düşey sirkülasyonu sürekli ve emniyetli temin ettiği için inşası yaygındır. Ayrıca, yürüyen merdiven ve asansör gibi hareketli sirkülasyon araçlarından daha ucuzdur.
Merdiveni Oluşturan Elemanlar
1- Merdiven meyli
2- Basamak
3- Rıht
4- Merdiven kolu
5- Merdiven kolu genişliği
6- Limonluk
7- Sahanlık
8- Korkuluk ve küpeşte
9- Baş yüksekliği
10- Çıkış hattı
11- Merdiven kovası
12- Süpürgelik
Rıht
Merdivenler düzgün aralıkla yatay ve dik yüzeylerden meydana gelmektedir. Merdivenlerde basamaklar arasındaki dik yüzeye rıht veya alın yüzeyi denir. Normal şartlarda rıht yüksekliği en az 12 cm, en çok 22 cm’dir.
Rıht Yüksekliği;
Bahçe, park ve geçit merdivenlerde h=12-14 cm.
Umumi binaların iç merdivenlerinde h=14-16 cm.
Normal binaların iç merdivenlerinde h=16-18 cm.
Bodrum ve çatı katı merdivenlerinde h=18-22 cm.
Minare, kule vb. merdivenlerde h=20-22 cm.
Merdivende Baş Yüksekliği
Basamak ön kenarlarını birleştiren, eğim çizgisi ile tavan yüzeyi arasındaki düşey mesafeye baş yüksekliği denir. Normal sirkülasyon merdivenlerinde bu yükseklik, merdivenden eşya taşınacağı ve buna bağlı olarak insanın kol uzunluğu da dikkate alınarak hesap edilmelidir.
Eğimi 20° olan merdivende H= 215 cm.
Eğimi 30° olan merdivende H= 220 cm.
Eğimi 45° olan merdivende H= 240 cm.