Restorasyon, kültürel hazinelerin korunması, geleceğe aktarılması ve tarihi yapıların harap olan bölümlerinin daha fazla tahrip olmasını önlemek için aslına uygun biçimde yenilemek amacıyla yapılan çalışmalardır. Genelde inceleme, belgeleme gibi ön aşamalara ek olarak düzeltme ve koruma gibi işlemleri içerir.

1. Restorasyon Projesi Çizimleri

a) Kat Planları (1/50 ölçeğinde uygulama projesi çizim tekniğinde hazırlanacaktır.)

b) Çatı Planı 

c) Cepheler 

d)En az iki kesit 

e)En az iki sistem detayı (Kurulun gerekli görmesi halinde ikiden fazla yerden geçirilen ve yapısal sistem ile malzemeyi tanımlamayı amaçlayan) 

Bu çalışmalara yönelik sistem detayları plan, kesit ve görünüşleri ölçülü ve malzeme tanımlı olarak 1/20 ölçekte hazırlanacaktır.

f) Detaylar (1/10, 1/5, ve 1/1 ölçekte nokta detayları verilecektir.

Özgün niteliğine göre yenilenmeleri zorunlu veya muhdes olan mimari elemanlar yerine, yeni getirilen öneri mimari elemanlara ilişkin 1/10, 1/5, 1/1 ölçekte detaylar mutlaka üretilecektir.

2. Restorasyon Raporu 

Restorasyon raporundaki saptamalar ve değerlendirmeler sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir:

a)      Yapıda müdahale türleri saptanırken özgün yapının korunması açısından kullanım önerileri ile tarihi çevre bağlantılarının irdelenmesi,

b)      Restorasyona yönelik  teknik imkanlarla, özgün malzeme temin edilmesi ve kullanımı durumunda;

·         Özgün malzemenin yeni kullanımda değerlendirilmesi,

·   Yeni malzemelerin özgün malzemelerle birlikte kullanımında oluşacak kimyasal/görsel uyum ve uyumsuzluklar,

·         Malzemelerin nasıl ve nereden temin edileceği,

c)      Yapılacak müdahalelerde;

·         Yenilenmeler,

·         Konservasyonlar,

·         Tamamlamalar,

·         Deformasyonların düzeltilmesi,

·         Yapının yabancı elemanlardan ayıklanması,

·         Yapının bakımını kolaylaştırıcı önlemler,

·         Yangın önlemleri,

·         Bozulmayı geciktirici önlemler,

·         Nem sorununun giderilmesi,

·         Vejetasyonun (Bitkilenme) giderilmesi,

d)      Onarım Aşamalarında,

·         Askılama ve safhaları,

·         Dolgunun boşaltılması,

·         Sökümler, hafriyatın yapılması,

·         Üst örtünün onarımı ve yenilenmesi,

·         Deformasyonların düzeltilmesi,

·         Taşıyıcı sistem müdahaleleri,

Belirtilerek hazırlanacaktır.

1.  Rölöve Çizimleri

a) 1/500 veya 1/200 vaziyet planı (Mevcut Durumun Belgelenmesi)

Parselde yer alan yapının mimari öğeleri (avlu, bahçe duvarları, kuyu, fırın, tandır, çeşme, müştemilat vb.) ve doğal öğeler (ağaç, bitki türleri, ekili-dikili alan vb.) yapı-avlu-bahçe girişleri, yapının kendi parselindeki oturumu ve köşe kotları, yol yapı ilişkisini tanımlayan kotlar gösterilecektir. Vaziyet planında sokak-bina ilişkisini gösterir, aynı ölçekte kesit bulunacaktır.

b) Kat planları, (genellikle 1/50 ölçeğinde)

c) Çatı planı 

d) Cepheler 

e) Döşeme ve tavan planları 

f) En az iki kesit (Kurulun gerekli görmesi halinde ikiden fazla) Birbirine dik, bir tanesi merdivenden geçecektir.

g) En az iki sistem detayı (Cephe 1/20, Plan 1/20, Kesit, 1/20) (Kurulun gerekli görmesi halinde ikiden fazla çeşitli ölçeklerde uygulama projesi çizim tekniğinde)   

h) Pencere, kapı, tavan eteği, ocak, dolap, niş, saçak, taşıyıcı sistem, süsleme elemanları vb. yapı öğelerinden tipik olanlarına ilişkin sistem ve nokta mimari detaylar (Ölçekler 1/10, 1/5 ve 1/1 dir.)

2. Vaziyet Planı Raporu

Yapının ve bulunduğu parsele bitişik komşu yapıların pafta, ada, parsel, envanter ve kapı numarası, mülkiyet sınırları (Kadastral) mülkiyet durumları, son durum sahiplilik sicil kayıtlarına yer verilecektir.

3. Alt Yapıya İlişkin Şematik Gösterimler

Yapının mevcut halihazırdaki varsa özgün pis su tesisatının, yeni elektrik, su, havagazı, telefon tesisatı gösterilecektir.

4. Fotoğraf Albümü 

Çekim yönlerinin kroki üzerinde gösterildiği, çekim tarihi ve çekim yapan kişinin adının belirtildiği, yeteri kadar iç ve dıştan çekilmiş fotoğrafları içeren (10x15 cm ebadında) genelde A4 normunda albüm, (Kurulun gerekli görmesi durumunda aynı yerden çekilecek saydamlar set halinde çerçevelenerek üzerine çekim tarihi ve yeri belirtilerek teslim edilecektir.)

5. Rölöve Analiz Raporu

A- Tanımlar

a) Yapıların oluşumunu sağlayan ekonomik, sosyal, kültürel ve tarihi etkenler ile özgün kullanımına ilişkin ulaşılabilen belgeler, kaynaklar (fotoğraf, resim, tapu kaydı, vb.)

b) Yapının mimari tanımı (Her proje için yapının çevresi ile ilişkisi konumu, açık ve kapalı mekanların mimari tanımı, işlev tanımı, mimari elemanları vb.)

c) Yapım tekniği ve malzeme kullanımı, temel yatay ve düşey taşıyıcı elemanlar, dolgu elemanları, yatay ve düşey kaplama elemanları, örtü malzemeleri ve tekniği, süsleme elemanlarına ilişkin mevcut durum tanımları

B- Sorunlar ( Mevcut Fiziki Durum Değerlendirmesi)

a) Yapısal bozulmalar, deformasyonlar ve dağılımları, temel sorunları, yatay ve düşey yönde taşıyıcı sistem sorunları, dolgu malzemesinin sorunları, cephe elemanları sorunları, cephe kaplama ve üst örtü malzemesine ait sorunlar, cephe mimari süslemelere ve yapı malzemesine ait sorunların tespiti, nedenleri, çözüm önerileri.

b) Kullanım (Aşırı yüklenme, terk edilme vb.) sonucu oluşan bozulmalar ve dağılımları,

c) Dış fiziksel etkenler (rüzgar, kar, yağmur, güneş, don, yeraltı suyu vb.) sonucu oluşan bozulmalar ve dağılımları,

d)Malzeme sorunları; Yapıdaki mevcut malzemelerin durumu ile korumaya yönelik müdahale yönteminin belirlenmesi ve yeni önerilecek malzemenin tespiti için yapılması gerekli olan malzeme laboratuar analizlerinin verilmesi,

C- Rölöve Müdahale Paftaları

Belirlenen (sistem ve yapı öğelerine ait detaylar hariç) ölçüsüz rölöve çizimleri üzerinde şu hususlar işlenecektir.

a) Yapıya çeşitli dönemlerde yapılan müdahaleler ve bunların dönemlerine göre gruplandırılması, 

b) Yapıda bugün mevcut olmayan elemanlara ilişkin olarak yapıdan elde edilebilen bilgiler, izler,

c)  Dönem eklerinin, korunması gerekli nitelikte olup olmadıklarının belirlenmesi,

d)  Rölöve analiz raporu ve rölöve müdahale paftalarında belirtilen malzeme, bozulmalar ve muhdeslerin tanımları ölçüsüz rölöve paftaları üzerinde işlenecek ve raporla gerekli referans ilişkisi kurularak öneriler ve kararlar getirilecektir.