Tarihi yapılar, belge niteliği taşır. Güzel olduğundan estetik bir belge, sosyal statü hakkında bilgi verdiğinden sosyal bir belge, yapım teknolojisi ile ilgili bilgili verdiğinden teknik belge, ekonomik düzey hakkında bilgi verdiği için ekonomik bir belgedir. Yapının kültürel statüsü günümüzde korunmasa da, tarihi olaylar attığından ve tarihi süreci yansıttığından çağdaş restorasyon kuramının koruma ölçütlerinden sayılır.

Kültürel mirasın korunması, gelecek nesillere aktarılması, yapıların belgelenmesi ile mümkün. Belgelemede yeni yöntemler gelişmiş, klasik yöntemler yerine modern yöntemler kullanılıyor. Böylece daha doğru belgelemeye geçildi. Yapılardan elde ettikleri verileri dijital ortamlarda saklamak kolaylaştı. Yersel fotogrametri, sağladığı olanaklarla yapının üç boyutlu modellemesini, kültürel mirasın daha iyi anlaşılmasını ve yapının mevcut durumu ile koruma projelerinden sonraki durumunun karşılaştırılmasını sağlamıştır.

Kaynak: Güleç, S. A. (2007). Yersel fotogrametri yöntemi ile rölöve alım tekniğinin taç kapılarda uygulanışı-Konya örnekleri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.

Mekan, Kütahya Ulu Cami arkası müze bahçesi... Görev, mevcut tarihi mezar taşlarının arşivlenmesi... 

Osmanlı Türkçesi kabartma yazının estampajı alındı. Bunun için eskiz kağıdı ve karbon kağıdı kullanıldı. 

(Basit ilk okuldaki paranın izini deftere çıkarma mantığı :)  )

Ve en zor aşama: Osmanlı Türkçe'sini günümüz Türkçesine çevirmekti. Bu çeviri için daha az tahrip olmuş ve nesih yazı (kitap yazısı) olan taşların sahipleri şanslıydı. Çeviriyi bir edebiyat öğrencisi de yapabiliyordu. Lakin iş istif yazıya gelince ve hele de eskimişse işte o zaman iş zordu. Öğretim görevlilerinden bile okuyamayanlar oldu. Tarihin yürüyen, konuşan bir yüzüne müracaat edildi.

Yaşıyor ise sağlıklı, hayırlı, uzun ömür; vefat etti ise mekanı cennet olsun...

Örnek