Renk Oluşumu
Işık ile renk oluşumunda, üç ana ışık rengi, mavi, yeşil ve kırmızıdır. Üçü birleştiğinde beyaz rengi oluştururlar; renklerin karıştığı ara bölgelerde ise sarı, cyan ve magenta gibi ara renkler oluşur. Ancak boya pigmentleri kullanılarak renk elde edildiğinde ana renk mavi, kırmızı, sarıdır. Tüm renklerin karışımı siyah rengi oluşturur, birbirleri ile ikişer ikişer karışımlarıyla ara renkler oluşur.
(mavi+sarı=yeşil)
(sarı+kırmızı=turuncu)
(kırmızı+mavi=mor)
(sarı+kırmızı=turuncu)
(kırmızı+mavi=mor)
Bu aynı zamanda sanatçı spekturumu olarak adlandırılan renk çemberinin özünü teşkil eder.
Bir rengin açıklık koyuluk derecesine ton denir. Rengin en saf, kuvvetli, canlı halindeki kıymetine kroma denir. Bu nedenle kromatik renkler, "renk" olarak algıladıklarımızın tümüdür. (beyaz, siyah ve gri hariç) Akromatik renkler ise beyaz, siyah ve gridir. Beyaz ve siyah ilavesiyle renklerin ton değerleri değiştirilerek, o rengin tonları elde edilir.
Renkler sadece tek başlarına değil, birbirleriyle etkileşime girerek de algılanırlar. Çeşitli kombinasyonlar içinde renk uygulamalarında kullanılabilen en temel renk etkileşimleri açık-koyu kontrastı, sıcak-soğuk kontrastı ve tamamlayıcı renklerdir.
Açık-Koyu Kontrastı
Açık ve koyu renkler arasındaki farklılıklar, öndelik-arkadalık yani derinlik hissini kuvvetlendirir. Renk çemberinde en koyu renk mor, en açık renk sarıdır. Açık-koyu kontrastını yaratmak üzere kromatik renklere, akromatik renkler eklenebilir.
Sıcak-Soğuk Kontrastı
Renklerden bir kısmı insanlarda psikolojik olarak güneşin, ateşin, kanın etkisini uyandırdıklarından, bu renklere sıcak renkler denir. Kırmızı, turuncu, sarı sıcak renklerdir. Bu renklerin havadaki titreşimi kuvvetli olduğu için, diğer renklere göre gözü daha önce etkiler. Yeşil, mor ve maviye çalan diğer renkler ise soğuk renklerdir. Sıcak renklere göre titreşimi daha az olan bu renkler gözü ikincil derecede etkiler. Sıcak renkler aktif olup canlı ve dikkat çekici özeliğe sahiptir. Soğuk renklere göre parlak ve aydınlık görünürler, daha hızlı algılanırlar, daha hızlı, daha canlı görsel etki yaparlar. Dolayısıyla diğer renklere oranla daha yakındaymış gibi görünürler. Soğuk renkler sıcak renklerin yakınlaştırıcı etkisinin tam aksine bir uzaklık hissi verirler. Daha geride ve daha durgun etkidedirler.
Tamamlayıcı Renkler
Bir ana rengin tamamlayıcı kontrastı diğer iki ana rengin karışmasıyla oluşan ara renktir. Renk çemberinde karşılıklı yer alırlar. Kırmızının tamamlayıcısı ve kontrastı yeşil (sarı+mavi); sarının tamamlayıcısı ve kontrastı mor (mavi+kırmızı); mavininki turuncu (sarı+kırmızı) olur. Tamamlayıcı renkler birbirine karıştırıldığında gri-siyah renkleri oluştururlar. Ancak birbirlerini tamamlayan renklerden biri diğerine çok az karıştırılınca, o renk parlaklığını kaybeder, sönük bir renk olur.
Renk geçişleri ile derinlik etkisi
Renk çalışması öncesi evdeki bütün kap kacağı toplamanızı önermeyip onun yerine fotoğrafçıdan film kutusu, eczacıdan ilaç kutusu veya bir kırtasiyeden boya kutusu tavsiye ederim.
Ayrıca eczaneye gitmişken 5-6 tane şırınga tavsiye ederim. Ölçekli boya karıştırmada yardımcı oluyor.
İzometrik/Aksonometrik çizimlerde de renk kullanımı ifadeyi arttırır.
Örnekler
