Eyfel Kulesi
Çok geniş açıklıkları örtmek üzere yapılan, bütün elemanları birbirine bağlı olup her doğrultuda bir bütün halinde çalışan üç boyutlu sistemlere uzay kafes sistemler denir.
Uzay kafes sistemlerin tercih edilme nedeni özellikle taşıyıcı sisteminin sağladığı strüktürel etkinliğe ek olarak hafifliği, prefabrikasyon uygunluğu ve büyük açıklıkları arada düşey taşıyıcı gerektirmeden geçebilmeleridir.
Uzay kafes sistemin her düğümü bir düzlem içinde bulunmayan en az üç çubuk tarafından
desteklenmelidir.
Uzay kafes sistemlerin temel birimi Dörtyüzlü (Tetrahedron)
Statik çözümleme ile ilgili varsayımlar ;
Düğüm noktaları mafsallı yapılmalıdır.
Çubuk eksenleri tek bir noktadan birleşmelidir.
Dış yükler tepki kuvvetleri yalnızca düğüm noktalarına etki etmelidir.
Çubuklar düz ve doğrusal olmalıdır, eğri çubuklar moment yaratır.
Kendi ağırlığı altında eğilecek uzunluk ve ağırlıktaki çubuklar kullanılmayıp moment oluşumu engellenmelidir.
En az üç çubuk birleşmelidir fakat Düzlem kafes sistemlerde bir düğünde en az iki çubuk birleşebilir ve çubukların arasında kalan alanların üçgen olma zorunluluğu vardır.
Düzlem yüzeyli uzay kafes sistemlerin en az iki tabakalı olmaları gerekirken eğri yüzeyli uzay kafes sistemler tek tabakalı da olabilirler.
Uzay kafes sistemlerin sınıflandırılması;
Düzlem yüzeyli uzay kafesler
Eğri yüzeyli uzay kafesler
Uzay kafes sistemleri geometrik türetimi;
Düzlem kafes kirişlerin kullanılmasıyla
Düzgün ve yarı düzgün ağlarla
Düzgün ve yarı düzgün çok yüzlülerle
Uzay kafes sistemlerin konstrüksiyonu ;
N=S+R-3*K
N: kinematik stabiliteyi açıklayan bir sayı
S: toplam çubuk sayısı
R: tepki kuvvetleri sayısı (6)
K: toplam düğüm noktası sayısı
N < 0 taşıyıcı sistem labil
N > 0 taşıyıcı sistem stabil ve hiperstatik
Kaynak : Çağdaş Taşıyıcı Sistemler, Prof. Dr. Çetin TÜRKÇÜ
