Tapınaklar
Tanrılar, Yunan Tanrıları ile aynıdır, fakat isimleri değişiyor. İmparatorlar ve din adamları dışında tapınakların içine girilmiyor. Giriş önden ve tek yöndendir. Genellikle önde sütun dizisi, arkada kapalı mekandan oluşmaktadır. Korent ya da kompozit düzen kullanılıyor. İç mekan oldukça süslüdür.Pantheon Tapınağı
Tüm Roma Tanrılarına adanmıştır. Beton kullanımı ile kubbenin et kalınlığı azalmış, ağırlık düşmüştür. Ayrıca yapı üst kotlarına doğru et kalınlığı azalmaktadır. Kubbe tepesinde 9 metre çapında bir açıklık vardır, OCULUS olarak adlandırılır. Sağır kemerler, iç nişler, kubbede kaset döşeme görülmektedir. Ayrıca oldukça bezemeli bir iç mekana sahiptir.
Plan
Hıristiyanlık döneminde kilise olarak da kullanılmıştır. Bu yüzden günümüze korunarak gelmiştir.
Dönemler
1. M.Ö. 8.-6.yy. Krallık Dönemi
Bir kişi, aile (hanedanlık) veya ilahi bir gücün hükümdar olduğu dönemdir.
2. M.Ö. 6.-1.yy. Cumhuriyet Dönemi
Seçme ve seçilme, yönetimi belirler.
3. M.Ö. 1.-M.S. 5.yy. İmparatorluk Dönemi
Bu dönemde farklı yapı ve kültürler bir aradadır.
Tarihler
MÖ 1200'lerden beri Etrüklerin varlığı biliniyor.
MÖ 8.yy. Roma kenti kuruluyor. Kuruluş bir destanda anlatılır. Bu destan Aeneas Destanı'dır. Buna göre Truva'nın yıkılmasından sonra Truvalı bir prensin kurduğu anlatılıyor. Bir başka mitolojiye göre Romulus ve Remus Roma şehrinin kurucularıdır. Bu iki kardeş savaştan kurtulur, bir kurt tarafından beslenir ve Romulus kenti kurar. Olayın MÖ 5.-6. yy.'da geçtiği düşünülüyor.
MÖ 3.yy. İtalya - İspanya - Yunanistan fethediliyor. Yunanistan'ın ele geçirilmesi önemli bir olaydır. Çünkü Romalılar oradaki taşınabilir sanat eserlerini Roma kentine taşımışlardır.
MÖ 2.yy. Anadolu - Mısır - Batı Arabistan fethediliyor.
395 (Diocletian Zamanı) İmparatorluk doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılıyor.
476 Batı Roma İmparatorluğu yıkılıyor.
Kökenler
Uygarlığın kökeni Etrüksler (Roma kökeni) ve Antik Yunan etkileriyle oluşmuştur. Etrüksler, Orta İtalya'da yaşamış olabilir. Günümüze kalan pek bilgi yoktur.
Etrüks mimarisine ait tapınak tipi Antik Yunan ve Roma mimarisine benzer. Üç farklı mekan ve üç girişe sahiptir.
Yüksek podyum ve tek yönden yaklaşım görülmektedir. Arka taraf cella duvarı ve önde sütun dizileri mevcuttur. Ayrıca tanrılara bina maketleri sunulmaktadır.
Kentler
Organik Plan
Hippodamik Plan
Gridaldir. Genelde yeni kullanılan kentlerde görülür. Kare ve dikdörtgenin insulalar (ada denebilir) mevcuttur. Ana akslar, Kuzey- Güney doğrultusunda "CARDO", Doğu-Batı doğrultusunda "DECUMANUS" ordu kararlarıyla oluşturulur.
Olynthus Kent Planı
Karma Plan
Kent organik şekildeyken hippodamik plan şeklinde eklemeler yapılmıştır.
Antik Yunan kültüründeki agora burada forum olarak karşımıza çıkar. Antik Yunan'a göre stoa (yarı açık) azalıyor, bazilikalar (kapalı) artıyor. Tapınaklarda tanrı, tanrıça ve imparatora adanmış çeşitleri artıyor.
Yapı Malzemesi ve Tekniği
Antik Yunan kültürü mimari ve sanat yoğunluklu iken Antik Roma mühendislik ile yoğunlaşmıştır.
Getirdikleri Yenilikler
Roma Betonu
Volkanik kayalar ve taşların ufalanmasıyla oluşan tozun suyla karıştırılmasıyla oluşturuluyor. Yeni imkanlar sunuyor.
Yüzey Kaplama
Örneğin bazalt taştan yapıyı oluşturup mermer kaplıyorlar.
Eğrisel Strüktürlerin Boyut ve Kullanımındaki Artış
Kemer, tonoz ve kubbe yaygın olarak görülüyor.
a.
Açıklığın 1/3 ü kadar yarıçapta iki daire çizilir. Dairelerin alt kesişim noktası ve merkezlerinden geçen birer doğru çizilip bu doğruya dik olacak şekilde kemer tepesi tamamlanır.
b.
Açıklık 12 eş parçaya bölünür. Merkezin iki yanındaki parçalardan L/12 kadar aşağı dik inilerek merkezler oluşturulur. Merkezlerden birer yay çizilir. Açıklık merkezinden 60ar derecelerle iki yana doğru çizilip üst kısımda L/12 yükseltilerek kemer tepesi tamamlanır.
c.
Açıklığın 1/4 ü yarıçapında iki daire çizilir. 1 ve 3 noktaları merkezli iki yay çizilerek altta M3 ve M4 merkezleri elde edilir. M3 ve M4 ten dairelere dik doğrular çizilerek kemer tepesi için M3 ve M4 merkezlerinden yay çizilir.
1. DÜZ KEMER
Lento gibi bir açıklık geçme çeşididir.
2. BASIK KEMER
BF=L/10 VEYA 16
AB nin orta noktasından doğru indirilir, M bulunur. M merkezli, AB yayı çizilir.
3. YARIM DAİRE KEMER
Açıklık orta noktasından yarım daire çizilerek elde edilir.
4. NORMAL SİVRİ KEMER
Açıklığın iki köşesindeki merkezlerden çizilen yayların keşisimi ile elde edilir.
5. BASIK SİVRİ KEMER
Yay merkezleri orta noktaya doğru kaydıkça basıklık başlar.
6. YÜKSEK SİVRİ KEMER
Yay merkezleri dışarı taştıkça sivrilik artar.
