Çeşme; arkasında suyun depolandığı alanı, önünde yalağı bulunan hayrat yapısı. İnsanın girebileceği mekanı yoktur. Kitabesi bulunur; kim, ne zaman yaptı ve dua yazılı olabilir. Tamir kitabeleri de olurdu.

Sebil; iç mekanı vardır, ikramı biri yapar. Su, limonata, şerbet vb. ücretsiz olarak verilir. Büfe gibidir. Çeşmede olduğu gibi kitabesi bulunur.

Çeşme ve sebilin bir arada bulunduğu örnekler vardır.